Το καλοκαίρι είναι μία εποχή του χρόνου με όλο και πιο ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες, που μπορούν να καταπονήσουν έναν υγιή οργανισμό, πόσο μάλλον έναν ασθενή με καρδιακή πάθηση. Απαιτεί λοιπόν σχετική προσοχή, καθώς υπάρχουν εποχιακές ιδιαιτερότητες (π.χ. ταξίδια, μπάνιο στη θάλασσα) με αντίκτυπο στη διαχείριση του καρδιολογικού ασθενούς. Ακολουθούν ορισμένες χρήσιμες συμβουλές.
– Αρτηριακή υπέρταση: σε ορισμένους ασθενείς (όχι σε όλους) παρατηρείται τους καλοκαιρινούς μήνες πτώση της πίεσης λόγω της αυξημένης εφίδρωσης, εμφανούς ή άδηλης. Είναι σαν να λαμβάνει ο ασθενής επιπλέον διουρητικό φάρμακο. Κατά συνέπεια απαιτείται συχνά πρόσκαιρη μείωση της αντιυπερτασικής αγωγής για όσο καιρό οι θερμοκρασίες είναι υψηλές. Η συνήθης πρακτική να κόβεται το αντιυπερτασικό δισκίο στη μέση δεν είναι απολύτως σωστή επιστημονικά, καθώς πολλά δισκία δεν έχουν χαραγή ώστε να διχοτομούνται. Μπορεί λοιπόν να χρειαστεί να συνταγογραφήσει ο θεράπων καρδιολόγος ένα ηπιότερο χάπι πιέσεως για το καλοκαίρι.
– Ενασχόληση με αθλητικές δραστηριότητες. Με την έλευση της καλοκαιρίας, δίνεται η ευκαιρία σε πολλούς να αθληθούν, είτε καρδιολογικούς ασθενείς είτε απλά συνανθρώπους μας που επιδιώκουν να βελτιώσουν τη φυσική τους κατάσταση ή να μειώσουν το σωματικό τους βάρος. Αν όμως κάποιος είναι για παράδειγμα καπνιστής, υπερτασικός και υπέρβαρος, και δεν έχει προηγούμενη ή πρόσφατη εμπειρία με άσκηση, το να αρχίσει να ασκείται εντατικά εγκυμονεί καρδιολογικούς κινδύνους. Σε περιπτώσεις λοιπόν όπου προϋπάρχει κάποιος παράγοντας κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο (διαβήτης, κάπνισμα, παχυσαρκία, υπέρταση, αυξημένα λιπίδια, ηλικία άνω των 40 ή οικογενειακό ιστορικό στεφανιαίας νόσου) είναι συνετό να συμβουλευτεί κάποιος τον καρδιολόγο του και ενδεχομένως να υποβληθεί σε μία δοκιμασία κοπώσεως σε κυλιόμενο τάπητα. Έτσι μπορεί να αξιολογηθεί η ικανότητά του προς άσκηση.
– Λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων: ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή, ιστορικό θρόμβωσης ή με μεταλλική καρδιακή βαλβίδα λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή με ασενοκουμαρόλη (το γνωστό Sintrom). Είναι γνωστό ότι τα πράσινα λαχανικά ανταγωνίζονται την δράση του Sintrom, με αποτέλεσμα η κατανάλωσή τους σε ποσότητες μεγαλύτερες αυτού που έχει συνηθίσει ο ασθενής να μειώνουν τις μετρήσεις INR (περισσότερο «πηχτό» αίμα). Και επειδή τα πράσινα λαχανικά είναι σε αφθονία το καλοκαίρι, υπάρχει κίνδυνος το INR να μειωθεί σε επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα (που σημαίνουν ανεπαρκή προστασία από θρόμβωση). Η κατάλληλη αύξηση της δόσης (πάντα σε συνεννόηση με τον θεράποντα καρδιολόγο) θα προλάβει το πρόβλημα αυτό.
– Στεφανιαία νόσος: προσοχή απαιτείται όταν ο ασθενής με γνωστή στεφανιαία νόσο θελήσει να εκδράμει στη θάλασσα. Καλό είναι να αποφεύγει να κάνει μπάνιο σε θάλασσες με κρύα νερά, λόγω του κίνδυνου του σπασμού των στεφανιαίων αρτηριών. Ειδικά ασθενείς που πρόσφατα έχουν υποβληθεί σε αγγειοπλαστική («μπαλονάκι») ή εγχείρηση bypass είναι φρόνιμο να συνεννοηθούν με τον καρδιολόγο τους σχετικά με το τι επιτρέπεται και τι όχι (και πότε) στις καλοκαιρινές τους διακοπές.
– Διάφορες συμβουλές (ατάκτως ερριμμένες): Στη διάρκεια μεγάλων σε διάρκεια αεροπορικών ταξιδιών (αλλά και ταξιδιών με τρένο ή λεωφορείο, ειδικά όταν ταξιδεύουμε στριμωγμένοι) να κρατούμε τα κάτω άκρα μας δραστήρια για να ελαχιστοποιείται η πιθανότητα θρόμβωσης (μπορεί να απαιτηθεί ένεση αντιπηκτική ή χάπι για έξτρα προφύλαξη, πάντα σε προ-συνεννόηση με τον Καρδιολόγο). Για τους περισσότερους καρδιολογικούς ασθενείς να αποφεύγεται η υπερβολική έκθεση στον ήλιο και τη ζέστη, καθώς και οι αγροτικές-κηπουρικές εργασίες υπό τις παραπάνω συνθήκες. Ασθενείς με υψηλό ουρικό οξύ να πίνουν πολύ νερό και να αποφεύγουν την υπέρμετρη κατανάλωση μπύρας, αλλά και θαλασσινών (αυξάνουν το ουρικό οξύ). Η ντομάτα αυξάνει το ουρικό οξύ σε υπέρμετρες ποσότητες (δεν είναι απολύτως απαγορευμένη). Τέλος, ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, φρόνιμο είναι να προμηθεύονται αρκετά φάρμακα για όλες τις ημέρες των διακοπών τους (ειδικά αν αυτές πραγματοποιηθούν σε περιοχές απομακρυσμένες / δυσπρόσιτες ή στο εξωτερικό) και να παίρνουν μαζί τους βιβλιάριο υγείας ή ένα βραχύ ενημερωτικό σημείωμα, όπου ο θεράπων ιατρός θα περιγράφει τα βασικά σημεία της νόσου από την οποία πάσχουν. Τέλος, εν όψει καύσωνα, αποτελεί σωτήριο μέτρο για τον καρδιολογικό ασθενή η καταφυγή σε κλιματιζόμενο χώρο.